Het AMPD bestaat uit zeven criteria (A-G) die een gedetailleerd en omvattend beeld schetsen van persoonlijkheidsstoornissen. In dit artikel zullen we ons richten op het eerste criterium (A), aangezien deze cruciaal is voor een goed begrip van het model.

Criterium A: Persoonlijkheidsfunctioneren

Een onderscheidend onderdeel in het Alternatief Model voor Persoonlijkheidsstoornissen (AMPD) is het A-criterium. Deze is essentieel in het AMPD omdat het de kernproblemen identificeert die ten grondslag liggen aan persoonlijkheidsstoornissen. Het gaat om het zelf- en het interpersoonlijk functioneren, welke beoordeeld worden en daarmee uitdrukking geven aan het niveau van persoonlijkheids-functioneren (ofwel: de mate van verstoringen in het mentale functioneren). 

Zonder deze verstoringen in het zelf- en interpersoonlijk functioneren, kan er volgens het AMPD geen sprake zijn van een persoonlijkheidsstoornis. 

Sinds de eerste introductie heeft het A-Criterium een uitgebreide literatuurbasis gegenereerd en kunnen we het construct meten, door middel van zowel semigestructureerde, als zelfrapportagemethoden. 

Onderzoeken hebben over het algemeen aangetoond dat het niveau van persoonlijkheids-functioneren (A-Criterium) betrouwbaar kan worden beoordeeld, zowel door ervaren als onervaren beoordelaars. 

Zelf-functioneren

Identiteit: De ervaring van zichzelf als een uniek individu, met duidelijke grenzen tussen zichzelf en anderen, een stabiel gevoel van eigenwaarde, en een vermogen tot zelfregulatie.

Zelfsturing: Het nastreven van coherente en betekenisvolle doelen, het gebruik van constructieve interne standaarden voor gedrag, en het vermogen tot zelfreflectie en zelfintrospectie.

Interpersoonlijk functioneren

Empathie: Het begrijpen en waarderen van de ervaringen en motivaties van anderen, evenals het tolereren van verschillende perspectieven.

Intimiteit: Het vermogen tot het onderhouden van diepe en langdurige relaties, gekenmerkt door wederkerigheid en verbondenheid.